Cześć!
Jeżeli miałeś okazję kiedyś ze mną porozmawiać, wiesz zapewne, że jestem samoukiem i uwielbiam wielu rzeczy uczyć się samodzielnie. Analizy też uczę się w wielu jej aspektach samodzielnie, aczkowiek wielokrotnie zdarzało mi się mieć mentorów i nauczycieli w różnych dziedzinach. Samodzielna nauka to czasami ciężka droga, ale mi daje sporo satysfakcji. Podobnie było u mnie z nauką notacji BPMN, przy czym po jakimś czasie potwierdziłem swoją znajomość tej notacji certyfikatem (też uczyłem się do niego samodzielnie i osiągnąłem ładny wynik). Analizy też uczę się w wielu jej aspektach samodzielnie, aczkolwiek wielokrotnie zdarzało mi się mieć mentorów i nauczycieli w różnych dziedzinach.
W wypadku samodzielnej nauki BPMN sprawa jest na szczęście pozornie prosta ponieważ mamy kilka fajnych źródeł, które sprawią, że nauczysz się poprawnie czytać diagramy, a z czasem również je tworzyć. Zaczynajmy!
Główne źródło prawdy!
Nie ma innego źródła prawdy niż specyfikacja BPMN i dodatki do niej. Mówię totalnie serio! Ponieważ jeśli poznasz podstawowe zasady jak ze specyfikacji korzystać, staje się to bardzo proste i można korzystać głównie z niej i poznać BPMN na poziomie wystarczającym do modelowania procesów w tej notacji.
Link do specyfikacji: Specyfikacja BPMN 2.0.2 PDF 2013-12-09
Wśród tych prawie 500 stron bardzo ważne (na początku) są te rozdziały (podkreślone są tymi ważniejszymi na początku):
1 Scope ………………………………………………………………………………….. 1
Fragment spisu treści specyfikacji BPMN 2.0.2
1.1 General ……………………………………………………………………………………….1
2 Conformance ……………………………………………………………………….. 1
2.1 General ……………………………………………………………………………………….1
2.2 Process Modeling Conformance ……………………………………………………..2
2.2.1 BPMN Process Types ………………………………………………………………………………… 2
2.2.2 BPMN Process Elements ……………………………………………………………………………. 3
7 Overview ……………………………………………………………………………. 19
7.1 General ………………………………………………………………………………………19
7.2 BPMN Scope ………………………………………………………………………………20
7.2.1 Uses of BPMN …………………………………………………………………………………………. 21
7.3 BPMN Elements ………………………………………………………………………….25
7.3.1 Basic BPMN Modeling Elements ……………………………………………………………….. 26
7.3.2 Extended BPMN Modeling Elements ………………………………………………………….. 29
7.4 BPMN Diagram Types ………………………………………………………………….39
7.5 Use of Text, Color, Size, and Lines in a Diagram …………………………….39
7.6 Flow Object Connection Rules ………………………………………………………40
7.6.1 Sequence Flow Connections Rules ……………………………………………………………. 40
7.6.2 Message Flow Connection Rules ……………………………………………………………….. 41
7.7 BPMN Extensibility ………………………………………………………………………42
7.8 BPMN Example …………………………………………………………………………..43
8 BPMN Core Structure ………………………………………………………….. 47
8.1 General ………………………………………………………………………………………47
10.1 General ………………………………………………………………………………….143
11 Choreography …………………………………………………………………. 315
12 BPMN Notation and Diagrams …………………………………………… 367
Annex A – Changes from v1.2…………………………………………………. 479
Annex B – Diagram Interchange………………………………………………. 481
Annex C – Glossary……………
Przedstawione rozdziały, to jedynie wyrywek całego BPMN. Jednak myślę, że warto od nich zacząć, aby się nie przerazić. Przestudiowałem większość specyfikacji podczas przygotowywania się do certyfikacji BPMN PAN i uważam, że warto tutaj szukać odpowiedzi zwłaszcza w rozdziałach 10,11 i 12, które szczegółowo wyjaśniają zastosowanie wielu bardziej złożonych elementów notacji i pozwalają na prawidłowe stosowanie tych elementów.
Uwaga! Jeśli modelujesz procesy w notacji BPMN pod dany silnik procesów, to może on mieć swoją specyfikację BPMN ze względu na zastosowane rozwiązania i ograniczenia technologiczne. Dlatego korzystaj w takim wypadku ze specyfikacji producenta twojego oprogramowania!
Literatura polska
Na naszym rodzimym podwórku jest sporo pozycji, które w jakimś stopniu tłumaczą zawiłość kwestii pracy z procesami biznesowymi i notacją BPMN. Kilka podstawowych, które warto znać to:
- Zrozumieć BPMN. Modelowanie procesów biznesowych. Wydanie 2 rozszerzone
- Analiza biznesowa. Praktyczne modelowanie organizacji
- Modelowanie procesów biznesowych. BPMN 2.0 od podstaw
- Procesy biznesowe w praktyce. Projektowanie, testowanie i optymalizacja. Wydanie II
PS: To linki afiliacyjne. Jeśli chcesz wspierać utrzymanie bloga, możesz kupić z tej strony książkę. :)
Osobiście, mimo że posiadam przedostatnią pozycję z tej listy, nie zdarzyłem jeszcze zapoznać się z nią, ponieważ jest dość nowa. Książka ta w środowisku analityków zbiera bardzo dobre recenzje, dlatego ją tutaj umieściłem.
Autor, w krótkim webinarze odpowiedział na pytania czytelników: Pytania do książki "BPMN 2.0 od podstaw" Z. Misiaka
Oczywiście każda z wymienionych książek, pokazuje modelowanie i odkrywanie procesów z nieco innej perspektywy, dlatego warto zapoznać się z każdą w trakcie nauki.
Nagrania video
Mówiłem na wstępie o nauce samodzielnej, a teraz wyskakuje z nagraniami video. O co chodzi? Nie zawsze forma treści pisanej, bez obrazków, animacji i machania rękoma odpowiada niektórym do nauki. Po prostu za mało się dzieje. Dlatego bardzo polecam dobrać takie źródło, aby było wygodnie się uczyć i przyswajać wiedzę. Nie jest sztuka wydrukować specyfikację czy kupić stertę książek, a potem żadnej nie przestudiować.
Podczas poszukiwania nagrań warto zacząć od forum BPMN na goldenline, youtube oraz na udemy. Jest duża szansa, że na podstawie dyskusji, opinii i komentarzy dobierzesz sobie odpowiedni kurs video .To kilka propozycji od mnie:
- Goldenline grupa sympatyków (dużo róznych materiałów)
- Modelowanie procesów biznesowych: BPMN 2.0 od podstaw (polecane przez znajomych)
- BPMN – kursanalizy.pl na youtube
Oczywiście znaleźć możesz samodzielnie wiele innych treści. Wystarczy wpisać w przeglądarkę “BPMN kurs”.
Grupki wsparcia przy trudnych kwestiach
W social mediach jest wielu analityków, którzy mają ogromną wiedzę i chętnie się nią dzielą, jeśli zada im się odpowiednie pytanie na grupie. Czasami wywiązują się z tego bardzo ciekawe dyskusje i zyskuje się inne spojrzenie na temat pytania. Ja w ten sposób zdobywam bardzo ciekawe materiały, książki czy po prostu doświadczenie, które owocuje przy projektach.
Na Linkedin mogę polecić 2 grupki (pl i en):
Na fb często uzyskuje odpowiedzi na moje pytania na tych 2 grupkach:
Mnie oczywiście na tych grupach też znajdziesz, chociaż ja nieco rzadziej się udzielam ostatnio, ze względu na ograniczenie sobie Social Mediów i brak apek w telefonie.
Mentor
Pamiętaj, że jeśli uczysz się nowej umiejętności (zwłaszcza samodzielnie!), warto mieć mentora (np. w swojej firmie starszego kolegę “po fachu”). Osoba ta odpowie na pytania wymagające doświadczenia w używaniu notacji lub po prostu pomoże znaleźć odpowiedź w odpowiednim źródle!
Jeżeli poszukujesz mentora, odezwij się do mnie, jeśli będę miał możliwość, odpowiem na Twoje pytania lub popytam kolegów i koleżanki czy mogą Ci pomóc w rozwoju.
Certyfikacja
Dobrze, jeśli ten artykuł sprawi, że nauczysz się BPMN samodzielnie lub częściowo samodzielnie. Warto, abyś zainteresował się certyfikacjami dostępnymi na rynku. Poza ugruntowaniem wiedzy da Ci to również mocny wpis do CV. Dzięki małemu wpisowi może nie będziesz musiał udowadniać na każdej rekrutacji wiedzy na temat tym, czym jest basen, token czy zdarzenie błędu krawędziowe nieprzerywające.
Warto spróbować z tymi certyfikacjami:
- Certyfikacji PAN BPMN
- oraz OCEB 2
Certyfikacja PAN jest realizowana w języku polskim. Na stronie certyfikacji można zyskać podstawowe informacje. W moim odczuciu certyfikacja ta skupia się głównie (na poziomie podstawowym) na kwestii tworzenia diagramów, zależności pomiędzy poszczególnymi “znaczkami” i podstawowym modelowaniu.
Więcej informacji tutaj: Certyfikacji PAN BPMN
Oraz próbny test: Test
Certyfikacja OCEB od OMG to cała ścieżka wiedzy, która przeprowadza od poziomu laika po bycie trenerem BPMN. Warto tutaj podkreślić, że certyfikacja ta wychodzi poza samą notację i kładzie duży nacisk na umiejętności biznesowe od strony procesów. Co rzecz jasna nie umniejsza jej jeśli chodzi o samą notacje!
Więcej informacji znajdziesz tutaj: OCEB 2
Nie namawiam Cię w tym rozdziale do inwestowania w certyfikację. Nie każdy czuję potrzebę robienia certyfikatów i zdawania testów. Przy okazji tworzenia certyfikacji twórcy zapewnili przez lata odpowiednie materiały wokół certyfikacji i poukładali wiedzę w logiczny ciąg nauki, podzielony na kolejne poziomy zaawansowania. Jeśli więc nie chcesz zdobywać certyfikatów, mimo wszystko warto, abyś poznał przygotowane materiały do tych certyfikacji.
Podsumowanie
Z grubsza to najważniejsze miejsca, gdzie warto jest szukać materiałów do samodzielnej nauki notacji BPMN. Z pewnego powodu wybrałeś scieżkę samodzielnej nauki, jednak zwróc uwagę, że szkolenie pod okiem doświadczonego instruktora zapewni Ci szybkie odpowiedzi na trudne pytania. Podczas szkolenia zapewne poznasz nowe osoby z branży oraz poznasz zagadnienia, oraz doświadczenia, które pozwolą Ci na uniknięcie błędów podczas tworzenia twoich pierwszych diagramów oraz modeli procesów.
BPMN to tylko notacja i swoją wiedzę na temat procesów biznesowych warto budować dużo szerzej o chociażby zarządzanie i wiedzę domenową.
Mam nadzieję, że artykuł był dla Ciebie przydatny. Jeśli tak, proszę, zostaw komentarz pod artykułem. Zawsze jest to dla mnie dobra motywacja do dalszego dzielenia się wiedzą.
Cześć!
